DİLAN KUTLU
Mevsimlik tarım personelleri tarlalardaki işlerin bitmesiyle yavaş yavaş memleketlerine dönmeye başladı. Çocuklar da yaklaşık bir aydır uzak kaldıkları okullarına kavuşacakları için heyecanlı. Başşehir Ankara’da Şereflikoçhisar’da birlikte soğan tarlalarında çalışan çocuklar da bir aydır okula gidemiyor. 10 yaşındaki Dicle Odanlı, “Şanlıurfa’dan geldim. Soğan topluyoruz. Ben olmasam (çalışmasam) aileme üzülüyorum. Annemi babamı gördüğümde üzülüyorum bu halde olmalarını istemiyorum soğan topluyorlar güneşin altında. Para yoksa beni nasıl (okula) gönderecekler” diye konuştu.
Aileleriyle birlikte teminatsız ve ağır şartlarda çalışan çocuklar, sabah 6’da işe koyuluyor. Büyükler soğanları sökerken çocuklar da kökleri makasla temizleyip soğanları boyutlarına nazaran ayırıyor. En küçükler ise soğan çuvallarının ağzını çuvaldız ile bağlıyor.
ANKA Haber Ajansı, Ankara’nın merkezine 147 kilometre uzaklıkta bulunan Şereflikoçhisar’daki tarlalarda çalışan çocuk personeller ve aileleriyle görüştü.
“8 YAŞINDAN BERİ TARLADAYIM”
Tarlada çalışmaya 8 yaşında başladığını tabir eden çocuk personel, artık 15 yaşında olduğunu söylüyor. Lise ikinci sınıfta olduğunu söyleyen çocuk, “Ama kaçırıyoruz. Birinci periyodu bitiriyoruz. İkinci devirde geri geliyoruz” diyor. Çocuk personelin “Derslerin nasıl” sorusuna yanıtı ise “İşe gidip gelmeme nazaran orta, çok hoş değil” oluyor.
“ANNEME BABAMA ÜZÜLÜYORUM, PARA OLMAYINCA BENİ OKULA NASIL GÖNDERSİNLER”
10 yaşındaki Dicle Odanlı, “Şanlıurfa’dan geldim. Soğan topluyoruz. Ben olmasam aileme üzülüyorum. Annemi babamı gördüğümde üzülüyorum, bu halde olmalarını istemiyorum. Soğan topluyorlar güneşin altında. Ben onlara kıyamıyorum. 6. sınıfa gidiyorum. Babam beni gönderiyor lakin yiyecek bitti şeyim yok. Para yoksa beni nasıl (okula) gönderecekler” dedi.
“DEDEM IRGAT, BABAM IRGAT, ÇOCUKLARIMIN DA IRGAT OLMASIANI İSTEMİYORUM, TEK HAYALİM BU”
Medet Modanlı 34 yaşında 5 çocuk babası. Hayali çocuklarının kendisi üzere ırgat olmaması. Emekçi Modanlı ANKA’ya şunları söyledi:
“Nisandan beri çıktık 6 ay oldu. Okullar 1 aydır başladı. Bizim çocuklar gitmedi. Dedem ırgat, babam ırgat ben Dicle ve Fırat’ın (çocukları) ırgat olmasını istemiyorum. Yevmiyemiz şu anda 200 TL’ye geliyor. Çocukların yevmiyesi yok. Onlar soğanı topraktan çıkarıp kesiyor. Üzülüyorlar, ‘Baba okullar açıldı, öğretmenlerimiz bizi arıyor, sen bizi niçin göndermiyorsun’ diyorlar. Devlet bir taşı görüyor, bizi nasıl göremiyor? Okullar bir aydır başladı. Bizim çocuklar daha tarlada. 3 ay 4 ay okula gidiyor sonra nisanda okuldan tekrar çıkıyor. Çocukların hepsi zeki fakat tarla zahmeti yüzünden çocuklarımız okulundan kalıyor. Bu iş olmasa ben çocuklarımı okuturum. Onlar tarlada olmasın. Dedem zati ırgat, babam ırgat ben o denli istemiyorum. Onlar da öteki hayat sürsün, benim hayalim budur.”
“KIZIMIN LİSEYE KAYDINI YAPTIRAMADIM”
Liseye geçen kızının şimdi okul kaydını yaptıramadığını söyleyen tarım personeli Süleyman Taş ise şöyle konuştu:
“Biz 6 aydır tarladan çıkmadık. Hesaplıyorum yarı yarıya paramızı yemişiz. Domates şu anda burada 20 liraya, üzümü 40 liraya alıyoruz. Geçen yıl Urfa’ya 15 bin liraya gittik (Bir küme çalışanın toplu gidişi), bu yıl 30 bin liraya gideceğiz. Bir kızım var liseye geçiş yapacak daha yapmamış öğretmen beni aradı ‘Niye gelmiyor’ diyor. Yahu sen imkan tanımadın ki gelsin. İmkan olmadıktan sonra ben mecburum burada çalışmaya. Geçinmek zorundayım.”
“HER VAKİT BU TÜRLÜ OLACAK”
Eşini kaybettikten sonra soğan tarlasında çalışan Zehra ise çocuklarının okumasını istediğini belirterek “Maddi durum böyledir. Sabah erkenden saat 5’te kalk, akşam konuta git, yemek var, çamaşır var, ekmek var. 10 yıldır tarlalardayım. Her vakit bu türlü olacak. Evvelce nasıl olduysa artık de bu türlü devam edecek” diye ümitsizliğini lisana getiriyor.
“YEVMİYEMİZ 290 TL. BİR KİLO ÇAY BİLE ALAMIYORSUN”
Torunları ve çocukları ile yıllardır soğan tarlalarında çalışan bir emekçi ise “okuyan çocuklar bile bizim üzere özgür işlerde çalışıyor” diyerek gençlerin işsizliğine yakındı. Mevsimlik personel şunları söyledi:
“Nisanda konuttan çıkıyoruz kasıma kadar. Öğrenciyi getirsek bir form, getirmesek bir biçim. Getirmesek geçinmek çok güç. Getirdiğimiz vakitte o çocuk okumayınca bir işe yaramıyor. Okuyanlar maksatlarına ulaşıyor mu? Ulaşmıyor. Benim tanıdıklarım onlar da artık bizim üzere özgür işte çalışıyor. Okudukları bir işe yaramıyor. İş bulamadılar. Bu soğanda artık çalışıyoruz, yarın bir gün konuta gittiğimizde bunları alma gücümüz yok. Kilosu 15 liraya çıkacak. Çalıştığımız yevmiye 290 TL. Bir kilo çay bile alamıyorsun 290 TL’ye.”
