TÜRKİYE’DE BİRİNCİ KERE “SAĞLIĞI YÖNETENLER İÇİN” ZELZELE TATBİKATI YAPILDI
İSTANBUL Vilayet Sıhhat Müdürlüğü tarafından sıhhat kurumlarındaki üst seviye yöneticilere yönelik zelzele tatbikatı düzenlendi. Anadolu ve Avrupa yakasında peş peşe 2 gün, 48 saat boyunca aralıksız sürecek tatbikatlarda, toplam 91 üst seviye sıhhat yöneticisi, gerçeğine uygun zelzele senaryolarında yer alacak. Birincisi Anadolu yakasında gerçekleştirilen sarsıntı tatbikatında termal kameralı dron kullanıldı, enkaz alanında tehlikeli gaz ve kimyasal sızıntı taraması yapıldı, yaralının teleferikle tahliyesi sağlandı ve çalışmalar sırasında çıkabilecek arbede canlandırıldı. Yöneticiler, geceyi UMKE çadırlarında geçirdi. Vilayet Sıhhat Müdürü Prof. Dr. Kemal Memişoğlu, “Depremin birinci saniyesinden itibaren otomatize olmamız lazım. Bu tatbikatta da üst seviye yönetici arkadaşlarımıza, Türkiye’de birinci kere tatbikat ve farkındalık toplantılarını yaptık” dedi.
İstanbul Anadolu ve Avrupa yakasında 2 gün peş peşe düzenlenen ve Türkiye’de birinci sefer ‘Sağlığı yönetenler’ için organize edilen sarsıntı tatbikatında, 91 üst seviye yönetici, AFAD ve UMKE gruplarıyla gündüz eğitim seminerlerine katılıyor, akşam saatlerinde başlayan ve sabaha dek süren saha tatbikatında ise gerçeğine uygun zelzele senaryolarını birebir deneyim ediyor. Şimdiye kadar çeşitli dönemlerle her hastanenin kendi gruplarıyla lokal olarak gerçekleştirdiği zelzele tatbikatları; birinci sefer tüm hastane yöneticilerinin birarada katıldığı bir senaryoyla daha kapsamlı olarak ele alınıyor. AFAD ve UMKE uyumunda, kentsel arama kurtarma yapan sivil toplum kuruluşu takımlarının de misyon aldığı tatbikatlarda, yaklaşık 300 kişilik takım yer alıyor. Yöneticiler, sarsıntı çantalarıyla geldikleri tatbikat için yiyeceklerini dahi yanlarında getiriyor, geceyi UMKE çadırlarında geçiriyor.
TATBİKAT SENARYOSUNDA ALANDA ÇIKABİLECEK ARBEDE DÜŞÜNÜLDÜ
27 ve 29 Eylül tarihleri ortasında, Avrupa ve Anadolu yakasında peş peşe gerçekleştirilecek ve her biri 24 saat planlanan tatbikatların birincisi, İstanbul Anadolu yakasında 27 Eylül sabahı başladı; 28 Eylül sabahına kadar sürdü. Anadolu yakası için tatbikat alanı olarak izole bir noktada bulunması ve şiddetli bir etap olması nedeniyle Süreyyapaşa tercih edildi. 6.2 büyüklüğünde bir zelzele sonrası çöken 5 katlı binanın birinci katında mahsur kalan yaralıyı enkazdan kurtarma senaryosu gerçekleştirildi ve İHH grupları enkaz kaldırma çalışmalarında yer aldı. Yaralıyı kurtarma çalışmaları sırasında artçı sarsıntı, tehlikeli gaz ve kimyasal sızıntı taraması, ulaşımın olmadığı noktadan çıkarılan yaralının teleferikle tahliyesi, hatta alanda çıkabilecek arbede dahi spontane olarak simüle edildi. Tatbikatta şahsen yer alan ve geceyi başhekim ve yöneticilerle UMKE çadırlarında geçiren İstanbul Vilayet Sıhhat Müdürü Prof. Dr. Kemal Memişoğlu, tatbikatla ilgili ayrıntıları Demirören Haber Ajansı’na anlattı.
“DEPREM SONRASI BİRİNCİ 48 SAATİ OTOMATİZE ETMEYE ÇALIŞIYORUZ”
Prof. Dr. Memişoğlu, “Biz öncelikli olarak farkındalığı arttırmaya ve zelzelenin bilhassa birinci 48 saatinde herkesin ne yapacağını ezbere, bilinçaltına yerleştirmesini ve spontane hale getirmesini bekliyoruz. Zelzelenin birinci saniyesinden itibaren otomatize olmamız lazım. Bu tatbikatta da bunu üst seviye yönetici arkadaşlarımıza, Türkiye’de birinci kere İstanbul’da Anadolu yakası-Avrupa yakası olarak ikiye bölerek, tatbikat ve farkındalık toplantılarını yaptık. O kriz basamağında esasen arkadaşlarımız her türlü bilgiye, deneyime sahipler. Hem onları tartıştık, değerlendirdik, neler yaşandı. İstanbul’da bu türlü bir acıyla karşılaşırsak nasıl yönetiriz; biraraya gelerek, gece de burada kalarak ve tatbikat yaparak hem birlikteliğimizi ve farkındalığımızı, hem de o otomatik hareket etme yeteneğimizi artırmaya çalışıyoruz” dedi.
“EV GÜNEŞ ALIYOR MU DİYE DEĞİL ZELZELEYE DAYANLIKLI MI DİYE SORMALIYIZ”
91 üst seviye sıhhat yöneticisinin katıldığı tatbikatlarda toplam 65 başhekimin yer alacağını da belirten Prof. Dr. Memişoğlu, kelamlarını şöyle sürdürdü: “UMKE eğitimi de yaptık. Bunların yaklaşık 65’i başhekim, başkaları de Kamu Hastane Liderlerimiz ve sıhhat hizmetleri ve başka alanlardaki liderlerimiz, Halk Sıhhati Liderimiz da dahil. Bilhassa risk azaltmaya yönelik de hareket ediyoruz. Zelzele anında ne yapılacağını toplum olarak da öğrenmemiz gerekiyor. Nasıl çantamız olmalı, nerede saklanmamız, kendimizi muhafazamız lazım. Mesela konut alırken daima güneş alıyor mu, ulaşım nasıl diye soruyoruz. Artık herkesin bu mesken sarsıntıya sağlam mı diye sorması gerekiyor. Sarsıntıda ben ne yapacağım diye sorması lazım. Afet anında nerede buluşulacağının kararını bile şimdiden her aile her fertle birlikte planlamış olmalı.”
“HER TÜRLÜ ENTEGRASYON SENARYOSU HAZIR”
İstanbul’da hastanelerin yüzde 80’inin sarsıntıya güçlü hale getirildiğini ve bu taraftaki çalışmaların hala devam ettiğini vurgulayan Prof. Dr. Memişoğlu, beklenen büyük Marmara sarsıntısı için sıhhat tesisleri olarak kentin sarsıntıya hazır olduğunu söyledi ve kelamlarını şöyle noktaladı: “İstanbul’daki hastanelerdeki grupların hangi kentteki takımlarla değişeceği, hangi eczanenin nereden gelip hangi bölgemizdeki eczaneleri destekleyeceği, birinci basamaktaki aile tabiplerinin hangi kentten hangi ilçemize geleceğine dair tüm planlayıp arkadaşlarımıza anlatmaya çalışıyoruz. Yöneticilerimizin farkındalığını arttırırsak, onların çalışanlarının da farkındalığı artar. İstanbul’da hastanelerin yaklaşık 80’ini sarsıntıya güçlü hale getirmiş durumdayız. Bilhassa 12 tane izolatörlü hastane var, iki tanesi inşaat halinde. Bunlar sarsıntıda kentin ana omurgasını oluşturacak bilhassa doğu batı ve kuzey güney ekseninde. Bu hastaneler hem lojistik manada, hem insan gücünün değişimi manasında, hem de izolatörlü oldukları için zelzelede kesintisiz hizmet verebilmek manasında İstanbul’da sıhhatin omurgası olacak. İzolatörsüz ancak sağlam kalacak başka hastanelerle de buralardan entegrasyon sağlayacağız. Onları da birinci basamak dediğimiz aile hekimliklerine, zelzele sonrasındaki halk sıhhati ile ilgili enfeksiyon, bulaşıcı hastalıklar meseleler için zincir biçiminde birbirine bağlayarak entegre bir planlamamız var. Nitekim de biz hazırız. “
MOBİL HABERLEŞME KOMUTA MERKEZİ İLE KESİNTİSİZ İLETİŞİM
İstanbul’un her iki yakası için başka ayrı planlanan üst seviye sıhhat yöneticilerine yönelik zelzele tatbikatlarında UMKE, AFAD ve STK’lara ilişkin onlarca araç da yer aldı. Tatbikatlarda 1 arazi ambulansı, 1 olağan ambulans olmak üzere her iki yaka için, toplam 4 ambulans; 4 UMKE müdahale aracı, 1 taşınabilir haberleşme komuta merkezi, 2 UMKE arazi kamyonu, 1 ATV aracı, enkaz alanında yaralı arama çalışmaları için termal kameralı dron, kimyasal sızıntı ihtimaline yönelik 2 KBRN ambulansı ile işçi nakli için 4 servis aracı yer aldı.
Öte yandan afet sonrası kesintisiz irtibat sağlayabilen UMKE taşınabilir haberleşme komuta merkezi hakkında bilgi veren İstanbul UMKE Sorumlusu Selim Altınarık ise şunları söyledi: “Aracımızda, kısa dalga telsiz sistemimiz var. Karasal hiçbir şeye bağlı olmadan, atmosferin üst katmanlarını kullanarak araçtan yaptığımız yayın dünya etrafında dolaşıyor ve o frekansta dinlemede olan istasyonlarla, hem yurt içinde, hem de yurt dışında afet ve acil durumlarda çok çarçabuk konuşabiliyoruz. Yeniden aracımızın içerisinde uydu telefonumuz var. Karasal telefon sistemleri devre dışı kaldığında, uydu üzerinden telefon haberleşmesi yapabiliyoruz. GSM sisteminin devre dışı kaldığı durumlarda bizi ayakta tutan sistemler telsiz sistemleri. İrtibat hiç kesilmeden hem vatandaşlara, hem de kendi gruplarımıza bir uyum, yardım sağlamak gayesiyle kullanıyoruz. Bunun yanında aracın içerisinde bir adet ATV aracımız var. Bu bağlantı sisteminin bir küçük modeli, sırt çantasında işçi bununla aracın ulaşamayacağı alanlara ATV ile ilerleyebiliyor. Uydudan imaj alabiliyor ve uyduya manzara yollayabiliyoruz. Araç etrafına uydu üzerinden aldığımız interneti makul bir ara içinde dağıtabiliyoruz.”
